بررسی ارتباط فیلوژنتیکی نواحی اینترونی و اگزونی ژن acc، در گونه های مختلف جو بومی ایران

جنس جو متعلق به طایفه triticeae از خانواده گندمیان تک لپه، است. ژن تک کپی پلاستیدی استیل کوآنزیم آ کربوکسیلاز، آنزیمی اساسی در سنتز اسیدهای چرب در پروکاریوت ها و یوکاریوت ها می سازد و اهمیت این آنزیم در شروع واکنش سنتز اسیدهای چرب می باشد. این ژن از توانایی بالایی، جهت تجزیه های فیلوژنتیکی، تکاملی و سیستماتیکی گراس ها برخوردار می باشد. در این آزمایش، برای اولین بار، رابطه فیلوژنتیکی هشت گونه و زیرگونه جو های بومی ایران شامل h. murinum، h. bulbosom، h. marinum، h. brevisubulatum.، h. vulgare ssp. spontaneum، h. vulgare ssp. distichon، h. vulgare ssp. tworow جو دو ردیفه، h. vulgare ssp. hexastichonجو شش ردیفه، با استفاده از آغازگر اختصاصی ژن استیل کوآنزیم آ کربوکسیلاز acc1، بررسی شدند. در این تحقیق با استفاده از نرم افزار های مختلف بیوانفورماتیکی، تعداد اگزون و اینترون گونه ها محاسبه و همچنین توالی های آنها بررسی گردید. درخت تکاملی گونه ها و زیرگونه ها بر اساس نواحی اینترون و اگزون به تنهایی و همچنین کل توالی ژن acc ترسیم گردید. درخت تکاملی بر اساس کل توالی ژن acc، گونه های جو بومی ایران را به دو گروه کلی تقسیم نمود. گونه های h. spontaneum، h. distichon، h. tworow، h. hexastichon در هر سه درخت در کنار یکدیگر قرار گرفتند. همچنین h. bulbosom،h. brevisubulatum و h. murinum در کنار یکدیگر و جدا از بقیه گونه ها و زیرگونه ها جای گرفتند. درخت تکاملی بر اساس کل ژن مشابهت بسیار زیادی با درخت حاصل از توالی اگزون ها داشت. نتایج نشان می دهد گونه هایی که تعداد اگزون مشابه بیشتری دارند، در درخت فیلوژنی در شاخه های نزدیک تری نسبت به یکدیگر قرار می گیرند. با توجه به اینکه ژن acc1 در بررسی های فیلوژنتیکی گراس ها منبع ارزشمندی می باشد، لذا روابط تکاملی و همچنین روابط منطقی و معقول تاکسونومی گونه های مهم و بومی جو ایران در برنامه های اصلاحی می تواند مفید باشد.